เริ่มวันแรก! ปลดล็อคกัญชาออกจากยาเสพติด

9 มิถุนายน 2565 ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ระบุชื่อยาเสพติดให้โทษในประเภทที่ 5 พ.ศ. 2565 มีผลบังคับใช้ โดยกำหนดให้ “ทุกส่วนของกัญชา” ไม่ถือว่าเป็นยาเสพติด และสารสกัดกัญชาที่มีสาร THC หรือ CBD ไม่เกิน 0.2% ไม่ถือเป็นยาเสพติด และสอดคล้องกับที่รัฐสภาได้มีมติเห็นชอบร่างพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายยาเสพติด พ.ศ. 2564 โดยมีสาระสำคัญคือ การถอดกัญชา ออกจากบัญชียาเสพติด กล่าวคือ ในวันที่ 9 มิถุนายน 2565 คือ การประกาศ “เสรีทางกัญชา” อย่างไม่มีข้อจำกัด

โดยหลังจากประกาศกระทรวงดังกล่าวมีผลบังคับใช้ประชาชนทั่วไปสามารถปลูกโดยไม่ต้องขออนุญาตแต่จดแจ้งผ่านแอปพลิเคชั่น “ปลูกกัญ” ของสำนักงานอาหารและยา (อย.) รวมถึงสามารถนำไปบริโภคหรือจำหน่ายซื้อขายได้ แต่การขายกิ่งหรือเมล็ดพันธ์ให้ดำเนินการตาม พ.ร.บ.พันธุ์พืชฯ

1st day free ganja in Thailand
1st day free ganja in Thailand

นอกจากนี้ สำหรับบุคคลที่เคยต้องคดีหรือถูกดำเนินคดีในความผิดเกี่ยวกับกฎหมายยาเสพติดให้ถือว่าไม่มีความคิด โดยมีรายละเอียด ดังนี้

  • ผู้ต้องหาและจำเลยที่อยู่ระหว่างถูกดำเนินคดีกัญชาทั้ง ผลิต ขาย เสพ ครองครอง พ้นจากการเป็นผู้กระทำความผิด
  • ยกเลิกการฝากขัง ปล่อยตัวผู้ต้องหา เกี่ยวกับคดีกัญชาจะถูกยกฟ้อง
  • หากจำเลยได้รับโทษอยู่ อาทิ ถูกกังขัง, ควบคุมการประพฤติ ก็ให้การลงโทษนั้นสิ้นสุดลง
  • ศาลไม่สามารถคดีความผิดเกี่ยวกับพืชกัญชาซึ่งศาลเคยมีพิพากษาก่อนหน้า มาเป็นเหตุเพิ่มโทษได้
  • ตำรวจไม่สามารถริบกัญชาเป็นของกลางได้ เนื่องจากพืชกัญชาไม่เป็นยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 อีกต่อไป

อย่างไรก็ดี การปล่อยให้เสรีทางกัญชาทำให้เกิดความกังวลว่าจะส่งผลกระทบต่อกลุ่มเปราะบาง เช่น กลุ่มเด็ก เยาวชน และสตรีมีครรภ์ ดังนั้น จึงจำเป็นจะต้องมีกฎหมายมากำกับมาเป็นการเฉพาะ และในวันที่ 8 มิถุนายน 2565 สภาผู้แทนราษฎรจึงมีมติรับหลักการ ร่าง พ.ร.บ.กัญชง กัญชา โดยมีสาระสำคัญ คือ

  • การปลูกเพื่อบริโภคในครัวเรือนต้องขอจดแจ้งก่อน และให้ใช้เพื่อรักษาสุขภาพเป็นหลัก
  • การผลิต (ปลูก) นำเข้า ส่งออก หรือ จำหน่ายกัญชา ต้องมีการจดแจ้งและมีค่าใช้จ่ายในการจดแจ้ง
  • ห้ามขายกัญชาเพื่อการบริโภค แก่ผู้อายุต่ำกว่า 20 ปี, สตรีมีครรภ์, สตรีให้นมบุตร เว้นแต่แพทย์อนุญาต หากฝ่าฝืนมีโทษจำคุก 3 ปี หรือ ปรับไม่เกิน 3 แสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

ทั้งนี้ หาก ร่าง พ.ร.บ.กัญชาฯ ผ่านความเห็นชอบจากทั้งสภาผู้แทนราษฎรและวุฒิสภา ก็จะทำให้การปลูกกัญชาเพื่อการค้ามีหลักเกณฑ์ในการขอใบอนุญาตและค่าใช้จ่าย รวมถึงมีกลไกในการป้องกันบุคคลที่เป็นกลุ่มเสี่ยง