สถานการณ์การปิดกั้นเสรีภาพการแสดงออก จากการประกาศกฎอัยการศึก 20 พฤษภาคม 2557

สถานการณ์การละเมิดเสรีภาพการแสดงออก จากการประกาศกฎอัยการศึก เมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 2557

หลังจากพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ผู้บัญชาการทหารบก ประกาศกฏอัยการศึกไปเมื่อเวลา 03.00 น. ของวันที่ 20 พฤษภาคม 2557 ซึ่งมีผลทั่วราชอาณาจักร ต่อมากองทัพบกยังออกประกาศจัดตั้ง กองอำนวยการรักษาความสงบเรียบร้อย (กอ.รส.) มีพลเอก ประยุทธ์ เป็นผู้อำนวยการรักษาความสงบเรียบร้อย (ผอ.รส.) และออกประกาศคำสั่ง และขอความร่วมมือที่ส่งผลต่อเสรีภาพการแสดงออกของสื่อและของประชาชนในหลายเรื่อง

ศูนย์ข้อมูลกฎหมายและคดีเสรีภาพ จึงรวบรวมสถานการณ์การละเมิดเสรีภาพการแสดงออกที่เกิดขึ้นภายหลังการประกาศกฎอัยการศึก ซึ่งทางศูนย์ข้อมูลฯ จะเกาะติดสถานการณ์การละเมิดเสรีภาพและจะนำเสนอเรื่อยๆ สามารติดตามความเคลื่อนไหวได้ที่นี่

 

ประกาศ/คำสั่งของกอ.รส.

วันที่ 20 พฤษภาคม 2557 มีการออกคำสั่ง กอ.รส. ทั้งสิ้น 12 ฉบับ มีคำสั่งที่ส่งผลต่อเสรีภาพการแสดงออกโดยเรียงตามลำดับเวลาการออกคำสั่ง ดังนี้

08.30 น.  กอ.รส. ออกคำสั่งฉบับที่ 1/2557 สั่งให้โทรทัศน์และวิทยุทุกช่อง ถ่ายทอดของ สถานีโทรทัศน์กองทัพบก  งดรายการประจำ เมื่อได้รับการประสานโดยหลังจากที่มีการประกาศกฎอัยการศึก ฉบับที่ 1/2557 ก็ได้มีการกระจายกำลังทหาร พร้อมอาวุธครบมือ เข้าควบคุมพื้นที่สถานีโทรทัศน์ช่องต่าง ๆ รวมถึงพื้นที่สำคัญ

09.10 น. คำสั่งฉบับที่ 3/2557 ประกาศห้ามการนำเสนอข่าว แจกจ่าย จำหน่ายสิ่งพิมพ์ ทั้งทาง เอกสาร ภาพ สื่อสิ่งพิมพ์ การออกอากาศทางสถานีวิทยุโทรทัศน์ ดาวเทียมและเคเบิล สถานีวิทยุกระจายเสียง รวมไปถึง การเสนอข่าวสารผ่านสื่ออนไลน์ ที่ส่งผลกระทบต่อความสงบเรียบร้อย เพื่อให้ประชาชนได้รับข้อมูลข่าวสารที่ไม่บิดเบือน

10.00 น. คำสั่งฉบับที่ 6/2557 ขอความร่วมมือระงับการถ่ายทอดออกอากาศของสถานีโทรทัศน์ดาวเทียม จำนวน 11 สถานี  และสถานีวิทยุชุมชน เพื่อให้การเผยแพร่ข่าวสารเป็นไปด้วยความถูกต้อง

คำสั่งฉบับที่ 7/2557 เรื่องขอระงับสถานีโทรทัศน์และดาวเทียมเพิ่มอีก 4 สถานี

คำสั่งฉบับที่ 8/2557 เรื่องขอความร่วมมือจากผู้ประกอบการและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องกับสื่อสังคมออนไลน์ระงับการให้บริการในการส่งข้อความเชิงปลุกระดม ยั่วยุ สร้างความรุนแรง ความไม่น่าเชื่อถือและไม่เคารพกฎหมาย ตลอดจนการต่อต้านการปฏิบัติงานของ กอ.รส.หากยังคงมีการดำเนินการอยู่ จะระงับการให้บริการโดยทันที และเรียกตัวผู้กระทำผิดมาดำเนินการตามกฎหมาย

คำสั่งฉบับที่ 9/2557 เรื่องห้ามสร้างความขัดแย้งหรือต่อต้านการปฏิบัติงานของกองอำนวยการรักษาความสงบเรียบร้อยเพื่อให้การเผยแพร่ข่าวสารไปสู่ประชาชนเป็นไปด้วยความถูกต้อง ปราศจากการบิดเบือน อันจะก่อให้เกิดความเข้าใจผิด และสถานการณ์ความขัดแย้งขยายตัว จนส่งผลกระทบต่อการรักษาความสงบเรียบร้อย ของเจ้าหน้าที่ในการนำความสงบสุขกลับคืนสู่สังคมโดยเร็ว โดยห้ามเจ้าของกิจการ สื่อสิ่งพิมพ์ และรายการวิทยุ โทรทัศน์ทุกประเภท บรรณาธิการ พิธีกร และสื่อมวลชน เชิญบุคคล หรือกลุ่มบุคคล ที่มิได้ดำรงตำแหน่งราชการในปัจจุบัน ทั้งในส่วนของข้าราชการ และนักวิชาการ รวมทั้งอดีตผู้ปฏิบัติงานในศาล และกระบวนการยุติธรรม ตลอดจนองค์กรอิสระ ให้สัมภาษณ์ หรือแสดงความคิดเห็น ในลักษณะที่อาจก่อให้เกิดการขยายความขัดแย้ง บิดเบือน และสร้างความสับสนให้กับสังคม รวมทั้งอาจนำไปสู่การใช้ความรุนแรงโดยเด็ดขาด ทั้งนี้หากฝ่าฝืนจะถูกเรียกตัวมาดำเนินคดีตามกฎหมาย ตลอดจนระงับการจำหน่ายจ่ายแจกสื่อสิ่งพิมพ์ และการออกอากาศของรายการดังกล่าวโดยทันที

 

สื่อโทรทัศน์ที่ถูกสั่งให้งดออกอากาศ

จากคำสั่งฉบับที่ 1/2557

1. สถานีวิทยุโทรทัศน์ไทยทีวีสี ช่อง 3

2. สถานีวิทยุโทรทัศน์กองทัพบก ช่อง 5

3. สถานีโทรทัศน์สีกองทัพบก ช่อง 7

4. สถานีโทรทัศน์โมเดิร์นไนน์ (ช่อง 9)

5. สถานีวิทยุโทรทัศน์แห่งประเทศไทย ช่อง 11 (NBT)

6. สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส

 . สถานีโทรทัศน์ ASTV

 8. สถานีโทรทัศน์ Nation TV

 9. สถานีโทรทัศน์ วอยซ์ทีวี

10. สถานีดาวเทียมไทยคม

จากคำสั่งฉบับที่ 6/2557

1.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมเอ็มวี 5

2.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมดีเอ็นเอ็น

3.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมยูดีดี

4.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมเอเชียอัพเดท

5.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมพีแอนด์พี

6.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมโฟร์ชาแนล

7.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมบลูสกาย

8.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมเอฟเอ็มทีวี

9.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมทีนิวส์

10.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมเอเอสทีวี

11. สถานีวิทยุชุมชนที่ไม่ได้รับการจัดตั้งขึ้นตามกฎหายที่กำหนด

จากคำสั่งฉบับบที่ 7/2557

1.สถานีดาวเทียมฮอตทีวี

2.สถานีโทรทัศน์ว๊อยซ์ทีวี

3.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมเร็สคิ้ว

4.สถานีโทรทัศน์ดาวเทียมเครือข่ายนักศึกษาประชาชนปฏิรูปประเทศ  (คปท.)

 

สถานีวิทยุที่ถูกปิด/ระงับออกอากาศ

20 พฤษภาคม 2557

1.สถานีคนรักไท 106.75 เม็กกะเฮิร์ต ของ นางรัตนาวรรณ สุขศาลา ประธาน นปช.อุดรธานี งดออกอากาศ 

2.คลื่นหมู่บ้านเสื้อแดง 100 และ 100.75 เม็กกะเฮิร์ต ของนายอานนท์ แสนน่าน ประธานสมาพันธ์หมู่บ้านเสื้อแดง จ.อุดรธานี งดออกอากาศ 

3.สถานีวิทยุชุมชนคนรากหญ้าเพื่อประชาธิปไตยเชียงราย คลื่นความถี่เอฟเอ็ม 104 เม็กกะเฮิร์ต ของคนเสื้อแดงที่ถ่ายทอดกิจกรรมคนเสื้อแดงมาอย่างต่อเนื่อง มี น.ส.จิรนันท์ จันทวงษ์ แกนนำกลุ่มลูกคนเมืองรักชาติเชียงรายเป็นผู้บริหาร มีทหารเข้าไปพบและขอให้งดออกอากาศ 

4.กองทัพภาค 3 เชิญผู้ประกอบการวิทยุชุมชนภายในจังหวัดพิษณุโลก มาชี้แจงเรื่องกฎอัยการศึก ขอความร่วมมือให้เชื่อมสัญญาณกับกอรส. และไม่ให้ปลุกระดมมวลชน ส่วนสถานีวิทยุที่เปิดไม่ถูกกฎหมายให้งดออกอากาศและปิดตัวลงทันที 

5.สถานีวิทยุชุมชนคนเสื้อแดง จ.ลำปาง ปิดประตูสถานีและงดออกอากาศ มีทหารจำนวนหนึ่งมาตรึงกำลังอยู่ที่หน้าสถานี  

21 พฤษภาคม 2557

1.สถานีวิทยุบ้านกลางซิตี้เรดิโอ คลื่น 96.75 เมกกะเฮิร์ท และสถานีวิทยุปากดุกคลื่น 98 เมกกะเฮิร์ท ซึ่งเป็นสถานีวิทยุที่อยู่ในพื้นที่อ.หล่มสัก จ.เพชรบูรณ์ ถูกทหารม้าสั่งปิด

 

เว็บไซต์และเครือข่ายสังคมออนไลน์

มีเว็บไซต์และ Facebook fanpage ที่หายไป โดยที่ทั้งแอดมินเป็นผู้ปิดเอง และยังไม่ทราบว่าแอดมินปิดเองหรือถูกสั่งปิด หรือไม่ และเว็บไซต์ที่ไม่สามารถเข้าถึงได้ 

facebook fanpage ที่ถูกปิด ได้แก่

20-21 พฤษภาคม 2557

1.go6

2.โหดสัส V2 (ปิดเอง)

3.กองทัพประชาชนล้มล้างระบอบทักษิณ (ปิดเอง)

4.หยุดดัดจริตประเทศไทย 2

5.Voice TV (ปิดเอง)

6.อยู่เมืองดัดจริต ชีวิตต้องป๊อบ (ปิดเอง)

 

เว็บไซต์ ที่ถูกบล็อค ได้แก่

20-21 พฤษภาคม 2557

1. www.hottv.in.th เว็บไซต์สถานีโทรทัศน์ของลีนา จัง 

 

กรณีอื่นๆ

เบนจามิน ซาแวคกี นักวิจัยจากแอมเนสตี อินเตอร์เนชันแนล โพสต์ข้อความบนทวิตเตอร์ส่วนตัว ระบุว่า ร้านหนังสือคิโนคุนิยะแจ้งกับเขาว่า หนังสือหกเล่มที่เขาสั่งไว้ถูกนำออกจากชั้นไปแล้วเพราะไม่สามารถจำหน่ายได้ภายใต้กฎอัยการศึก 

ในวันที่ 20 และ 21 พฤษภาคม มีผู้โพสต์ข้อความผ่านทวิตเตอร์ แจ้งว่ามีเจ้าหน้าที่ฝ่ายความั่นคงมาที่ ร้านหนังสือ Book Republic ที่จังหวัดเชียงใหม่ และมีการเจรจาว่าไม่ให้มีการจัดกิจกรรมเสวนาคัดค้านการประกาศใช้กฎอัยการศึกที่ร้าน มิเช่นนั้นจะส่งเจ้าหน้าที่เข้ามาควบคุม 

วันที่ 20 พฤษภาคม 2557 ผู้ใช้ facebook ท่านหนึ่ง (สงวนนาม) โพสต์ หนังสือประกาศ ของมหาวิทยาลัยนเรศวร เรื่องขอให้ประชาคมมหาวิทยาลัยนเรศวร ถือปฏิบัติตามแนวปฏิบัติของการประกาศพระราชบัญญัติกฎอัยการศึก มีการกำหนดข้อห้ามต่างๆ เช่น ขอให้ทุกหน่วยงานในมหาวิทยาลัย ทำการประชาสัมพันธ์ห้ามเคลื่อนย้ายบุคคลหรือนิสิตออกนอกสถานที่ เช่นการไปดูงาม หากมีความจำเป็นให้ขออนุญาตกองทัพบกก่อน ห้ามไม่ให้บุคลากรและนิสิต ร่วมแสดงความคิดเห็นทางการเมืองต่อสื่อทุกประเภท ในวันเดียวกัน ผู้ใช้ Facebookอีกท่านหนึ่งก็โพสต์ภาพหนังสือของสำนักงานเลขานุการ คณะสังคมศาสตร์ เรื่อง แนวปฏิบัติของนิสิตคณะสังคมศาสตร์ ในระหว่างการประกาศกฎอัยการศึก ซึ่ีงมีเนื้อหาห้ามนิสิตของคณะให้ความเห็นทางการเมืองกับสื่อทุกประเภท และมีข้อห้ามเกี่ยวกับการชุมนุมหรือเคลื่อนไหวนอกพื้นที่