การเลือกเพศ

แม้ในทางกฎหมาย องค์พระมหากษัตริย์ของไทยอยู่ในฐานะประมุขแห่งรัฐ สถาบันพระมหากษัตริย์ดำรงอยู่ในฐานะสัญลักษณ์แห่งรัฐและอยู่พ้นไปจากความขัดแย้งทางการเมือง แต่การเกิดขึ้นของคดีมาตรา 112 กลับดูจะมีความสัมพันธ์อยู่ไม่น้อยกับสถานการณ์ทางการเมือง โดยเฉพาะอย่างยิ่งตั้งแต่ช่วงการรัฐประหาร 2549 เป็นต้นมา เมื่อสถานการณ์ความขัดแย้งทางการเมืองทวีความเข้มข้นหรือตึงเครียดขึ้น การชุมนุมประท้วง การแสดงความคิดเห็นในประเด็นสถาบันพระมหากษัตริย์ก็จะตามมา และนำมาซึ่งปริมาณคดีความ

  รายชื่อผู้ถูกตั้งข้อหาหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ ก่อนรัฐประหาร 2557   หมายเหตุ: สามารถคลิกที่ชื่อ เพื่อดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ (/) ไม่มีบันทึกของข้อมูล   

ข้อหาตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 เป็นข้อหาที่อยู่ในหมวดความผิดต่อพระมหากษัตริย์ฯ ซึ่งเป็น “ความผิดต่อแผ่นดิน” ความผิดในประเภทนี้คดีอาจริเริ่มขึ้นโดยใครก็ได้ที่พบเห็นการกระทำและนำเรื่องไปบอกกับตำรวจที่มีอำนาจหน้าที่ หรืออาจเรียกว่า “ใครฟ้องก็ได้” อย่างไรก็ดี ไม่ได้หมายความว่า ประชาชนทุกคนในประเทศนี้จะมีอำนาจเป็นผู้ฟ้องคดีเอาผิดกับคนอื่นก็ได้เสมอไป ตามหลักกฎหมายอาญาเบื้องต้น แบ่งความผิดทางอาญาออกเป็นสองประเภท คือ 

ไอลอว์ขอข้อมูลคดีมาตรา 112 จากสำนักแผนและงบประมาณ ศาลยุติธรรม พบระบบเก็บสถิติของศาลเก็บแยกเป็นหมวด ทำให้ทราบจำนวนข้อหาที่อยู่ในหมวดความผิดต่อพระมหากษัตริย์ฯ ทั้งหมด และจากสถิติดังกล่าวพบว่า ยอดคดีฟ้องใหม่พุ่งในปี 2551 2552 และ 2558 โดยที่ช่วงปี 2557-2559 คดีจำนวนมากไปขึ้นศาลทหาร จึงไม่ได้นับรวมด้วย และเมื่อคดีจากศาลทหารโอนมาในปี 2562 ยอดรวมก็พุ่งขึ้นอีกครั้ง 9 มิถุนายน 2564 ไอลอว์ยื่นหนังสือต่อสำนักงานศาลยุติธรรม เพื่อขอทราบสถิติข้อมูลการดำเนินคดีฐานหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 อาศัยสิทธิของประชาชนที่จะได้รับทราบข้อมูลข

ผู้อ่านแถลงการณ์ภาษาเยอรมัน กับความฝันที่ยังไม่มีคำแปลภาษาไทย

ในปี 2564 จำเลยคดีมาตรา 112 และคดีที่เกี่ยวข้องกับการชุมนุมทางการเมืองถูกจับกุม ถูกส่งฟ้อง และศาลไม่อนุญาตให้ประกันตัวอย่างน้อย 21 คน ก่อนทยอยให้ประกันตัวภายหลัง โดยศาลให้ประกันตัวพร้อมกำหนด “เงื่อนไข” หลายประการ ซึ่งเงื่อนไขบางประการมีลักษณะเป็นเหมือนข้อกำหนดที่ควบคุมพฤติกรรมทางการเมือง เช่น การห้ามทำกิจกรรมที่เสื่อมเสียต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ การห้ามร่วมการชุมนุมทางที่ก่อให้เกิดความวุ่นวาย  ในคดีทั่วไป การพิจารณาให้ประกันตัวของศาล จะเน้นไปที่การพิจารณาพฤติการณ์ของจำเลยว่า จะหลบหนีหรือไม่ จะไปยุ่งเหยิงกับพยานหลักฐานทำให้กระบวนการสอบสวนและการพิจารณาคดีเสียห

รวมสถิติการยื่นคำร้องขอประกันตัว ‘เพนกวิน-พริษฐ์’   ตั้งแต่พนักงานอัยการมีคำสั่งฟ้อง เพนกวิน-พริษฐ์ ชิวารักษ์ และศาลไม่อนุญาตให้ประกันตัวในข้อหามาตรา 112 ตั้งแต่วันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2564 นับจนถึงวันนี้ (5 พฤษภาคม 2564) พริษฐ์ถูกคุมขังอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพมาแล้วกว่า 86 วัน อดอาหารมาแล้วเป็นเวลา 51 วัน (ตั้งแต่วันที่ 15 มีนาคม 2564) และได้ยื่นคำร้องขอประกันตัวหรือคำร้องขอปล่อยตัวชั่วคราวระหว่างพิจารณาคดีทั้งสิ้น 10 ครั้ง โดยศาลไม่เคยอนุญาตให้ประกันตัวมาโดยตลอด จนกระทั่งก