บทความเสรีภาพอื่นๆ

ระหว่างวันที่ 5-22 มกราคม 2565 เจ้าหน้าที่ตำรวจมีปฏิบัติการ “ติดตามและเยี่ยมบ้าน” บรรดานักกิจกรรมและสื่อมวลชน รวมแล้วอย่างน้อย 23 คน (ไม่เผยแพร่ 1 กรณี)  ในจำนวน 4 คนมีรายชื่ออยู่ในบัญชีความมั่นคงที่เคยรั่วไหลออกมาสู่สาธารณะเมื่อปี 2564 ได้แก่ เอกชัย หงส์กังวาน, ณัฐกรณ์ ชูเสนาะ, นรินทร์ กุลพงศธรและชลธิศ โชติสวัสดิ์ ซึ่งปฏิบัติการดังกล่าวในทางกฎหมายไม่มีกฎหมายใดให้อำนาจเจ้าหน้าที่ตำรวจหรือเจ้าพนักงานของรัฐสามารถติดตามหรือไปเยี่ยมบ้านประชาชนที่ไม่ได้กระทำความผิด และไม่มีกฎหมายให้อำนาจตำรวจเข้าไปนั่งคุยในบ้านของประชาชนเพื่อสอบถามข้อมูลต่างๆ

การชุมนุมทางการเมืองที่ผ่านมาสื่อมวลชนมีบทบาทสำคัญในการเผยแพร่ข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้น ย้อนกลับไปในปี 2563 สื่อมวลชนทำหน้าที่เผยแพร่เนื้อหาข้อเรียกร้องทางการเมือง ซึ่งก่อนหน้านี้อาจเคยเป็นสิ่งที่อาจสื่อสารได้ไม่ง่ายนักอย่างเช่น การปฏิรูปสถาบันกษัตริย์ แม้ว่า ข้อมูลที่นำเสนอจะถูกคัดกรองและขัดเกลาแล้ว แต่ก็ยังคงแก่นสำคัญอันนำไปสู่การทำความเข้าใจข้อเรียกร้องแห่งยุคสมัย ต่อมาในปี 2564 สื่อมวลชนทวีบทบาทสำคัญอย่างมากเนื่องด้วยสถานการณ์ความรุนแรงและการใช้กำลังอย่างหนักมือของฝ่ายรัฐตั้งแต่ช่วงเดือนมกราคม 2564 เป็นต้นมา รวมทั้งรูปแบบการเคลื่อนไหวของ

“อยากฝากถึงเจ้าหน้าที่นะครับว่า เราเองก็ต่างทำหน้าที่เหมือนกัน คุณอยากมีอิสระของคุณ เราไม่เคยเข้าไปเกะกะ ก้าวก่ายเรื่องของคุณ คุณเองก็ควรเคารพสิทธิของเราบ้าง” คือ เสียงสะท้อนของ “เอิ๊ก-กิตติธัช วิทยาเดชขจร” ผู้สื่อข่าว The Reporters ผู้ปักหลักรายงานสถานการณ์การชุมนุมบริเวณแยกดินแดงแบบใกล้ชิดและสม่ำเสมอ ท่ามกลางความดุเดือดของสถานการณ์การชุมนุมในพื้นที่ดินแดง การปะทะไม่ได้จำกัดอยู่แค่รัฐกับผู้ชุมนุม แต่ยังมี “ลูกหลง” ที่สะเทือนมาถึงประชาชนในพื้นที่รวมไปถึงบรรดาผู้สื่อข่าวในพื้นที่ ซึ่งบางครั้งก็มาในรูปแบบของการพยายามปิดกั้นหรือจำกัดการรายงานข่าว และบางครั้งก็มาในร

คำบอกเล่าของ ‘เฟรม’ ‘ลีโอ’ และ ‘เปิ้ล’ สมาชิกเครือข่ายคนรุ่นใหม่นนทบุรี จากเหตุการณ์บุกรวบรถน้ำเครือข่ายนนทบุรี หลังกลับจาก #ม็อบ10สิงหา คาร์ม็อบใหญ่ไล่ทรราช บริเวณแยกราชประสงค์

21 สิงหาคม 2564 Nitihub จัดงานเสวนาออนไลน์ในหัวข้อ “ปราบม็อบ 101: วิชาสลายการชุมนุม (ด้วยความรุนแรง?)” ถกเถียงเรื่องเส้นแบ่งระหว่างความรุนแรง-สันติวิธี, หลักการสลายการชุมนุม ไปจนถึงพลวัตของเส้นสันติวิธีและความรุนแรงที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน

18 กรกฎาคม 2564 เยาวชนปลดแอกและเครือข่ายนัดชุมนุมเพื่อเรียกร้องให้พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ลาออก, ลดงบสถาบันกษัตริย์และกองทัพเพื่อมารับมือกับโควิด 19 และจัดหาวัคซีนป้องกันโควิด 19 ชนิด mRNA การชุมนุมดังกล่าวเกิดขึ้นให้หลังการปะทะที่กระทรวงสาธาณสุข ผู้จัดการชุมนุมจึงวางทีมดูแลผู้ชุมนุมและป้องกันไม่ให้มีการปะทะที่หน้าแนวตำรวจ อย่างไรก็ตามเมื่อผู้ชุมนุมยืนยันที่จะเดินขบวนผ่านถนนราชดำเนินกลางเพื่อไปทำเนียบรัฐบาล ตำรวจก็เริ่มใช้กำลังสลายการชุมนุมด้วยการฉีดน้ำ แก๊สน้ำตาและกระสุนยาง

18 กรกฎาคม 2564 เยาวชนปลดแอกและเครือข่ายนัดชุมนุมเพื่อเรียกร้องให้พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ลาออก, ลดงบสถาบันกษัตริย์และกองทัพเพื่อมารับมือกับโควิด 19 และจัดหาวัคซีนป้องกันโควิด 19 ชนิด mRNA การชุมนุมดังกล่าวเกิดขึ้นให้หลังการปะทะที่กระทรวงสาธารณสุข ผู้จัดการชุมนุมจึงวางทีมดูแลผู้ชุมนุมและป้องกันไม่ให้มีการปะทะที่หน้าแนวตำรวจ อย่างไรก็ตามเมื่อผู้ชุมนุมยืนยันที่จะเดินขบวนผ่านถนนราชดำเนินกลางเพื่อไปทำเนียบรัฐบาล ตำรวจก็เริ่มใช้กำลังสลายการชุมนุมด้วยการฉีดน้ำ, แก๊สน้ำตาและกระสุนยาง ทั้งที่ไม่มีกฎหมายใดห้ามการชุมนุมบริเวณทำเนียบรัฐบาล

รัฐบาลประยุทธ์ กำลังพยายามสร้างบรรยากาศใช้การแสดงออกซึ่งความไม่พอใจต่อรัฐบาลต้องระมัดระวังว่าอาจจะมี “ความผิด”