ร่างรัฐธรรมนูญ 2558

ระหว่างวันที่ 23 – 26 สิงหาคม 2565 ศาลจังหวัดลำปางนัดสืบพยานโจทก์-จำเลยในคดีฐานยุยงปลุกปั่นตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 116 ของ ทิวากร ชาวจังหวัดขอนแก่นที่ถูกประชาชนชาวจังหวัดลำปางร้องทุกข์กล่าวโทษให้ตำรวจลำปางดำเนินคดี จากกรณีที่เขาเปิดแคมเปญบนเว็บไซต์ change.org  เชิญชวนให้คนที่ต้องการให้มีการจัดการออกเสียงประชามติว่าจะคงไว้หรือยกเลิกสถาบันพระมหากษัตริย์มาร่วมลงชื่อ  ความน่าสนใจของคดีนี้อยู่ที่กระบวนการพิจารณาคดีนี้ไม่ได้เป็นการพิจารณาตามปกติ ที่ผู้พิพากษาจะทำหน้าที่คอยสรุปคำเบิกความของพยานด้วยเครื่องบันทึกเสียงของศาลเพื่อให้เจ้าหน้าที่หน้าบัลล

ประวัติศาสตร์ฉบับย่อ เกี่ยวกับคณะกรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญ 3 ชุด และการร่างรัฐธรรมนูญในรอบ 20 ปี น่าจะช่วยเราตอบคำถามว่า ผู้ร่างรัฐธรรมนูญที่พึงปรารถนาควรมีที่มาอย่างไร? ประกอบด้วยกลุ่มบุคคลแบบใด? และเราจะยังวนเวียนอยู่กับนักร่างรัฐธรรมนูญหน้าเก่าต่อไปอีกหรือ?

 

ศูนย์ศึกษาการพัฒนาสังคมร่วมกับหลายองค์กร จัดงานเสวนา "วิเคราะห์ร่างรัฐธรรมนูญ  2558 กับทิศทางการปฏิรูปการเมืองไทย: ทางออกหรือทางตัน" ท่ามกลางบรรยากาศที่สปช.กำลังจะลงมติว่าจะเห็นชอบกับร่างนี้หรือไม่ในวันที่ 6 กันยายน 2558 

การทำรัฐประหารเป็นสิ่งที่ไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญและระบอบประชาธิปไตย และขั้นตอนการยกร่างรัฐธรรมนูญไม่มีความชอบธรรม เนื่องจากองค์กรที่เข้ามามีส่วนร่วมในการยกร่าง ไม่มีองค์กรใดที่มีจุดเชื่อมโยงกับประชาชน รวมถึงขั้นตอนการลงประชามติยังขัดหลักการลงคะแนนเสียงโดยเสรี

ปัจจุบันความเคลื่อนไหวของร่างรัฐธรรมนูญฉบับถาวรดำเนินถึงขั้นตอนที่ยกร่างรัฐธรรมนูญรายมาตราทั้งฉบับเสร็จสิ้นแล้วและนำร่างรัฐธรรมนูญดังกล่าวเสนอต่อสภาปฏิรูปแห่งชาติ ณ ช่วงเวลานี้เนื้อหาของร่างรัฐธรรมนูญได้ปรากฏต่อสาธารณชนอย่างเป็นทางการ  โดยศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนมีความเห็นต่อความไม่ชอบธรรมทางประชาธิปไตยและความบกพร่องทางเนื้อหาของร่างรัฐธรรมนูญ 4 ประการ 

ศาลรัฐธรรมนูญ เกิดขึ้นครั้งแรกตั้งแต่รัฐธรรมนูญ 2540 ต่อเนื่องเรื่อยมาในรัฐธรรมนูญ 2550 บทบาทของศาลรัฐธรรมนูญโดดเด่นขึ้นมาจากการตัดสินคดีสำคัญๆ ที่มีผลเปลี่ยนแปลงทางการเมือง ส่งผลต่อความเป็นไปของประเทศไทย ซึงร่างรัฐธรรมนูญ 2558 ศาลรัฐธรรมนูญก็ยังคงอำนาจนำต่อไป 

การเลือกตั้ง ส.ส.เป็นหัวใจสำคัญของการเข้าสู่อำนาจทางการเมือง ระบบเลือกตั้ง ส.ส.จะถูกเปลี่ยนแปลงทุกครั้งตามการเปลี่ยนแปลงทางการเมือง การรัฐประหาร 2557 เป็นอีกครั้งหนึ่งโดยคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญนำระบบสัดส่วนแบบผสม หรือ MMP มาใช้ ชวนทำความเข้าใจระบบนี้