ผู้หญิง

Written by a staff member of iLaw  Translated by Tyrell Haberkorn One segment of society tends to conjure an image of prisoners in Article 112 cases as “hard-core red shirts” or “those who want topple the monarchy.” This image causes many people to view the issue of Article 112 cases in line with the thinking of the political wing with which they are aligned.

“เราคิดเรื่องกฎหมายกันก่อนแสดง และพูดกันหลังเวทีก่อนขึ้นแสดงด้วยซ้ำ เราคิดว่ามันเหมือนกับละครจักรๆ วงศ์ๆ ที่ฉายกันตอนเช้าทางโทรทัศน์ ซึ่งมีเรื่องเจ้าอยู่ด้วย แล้วเราก็คิดว่ามันไม่มีทางเป็นไปได้ที่จะมาดำเนินคดีกับละคร ซึ่งเป็นเรื่องไร้สาระมาก” ทีมงานละคร “เจ้าสาวหมาป่า” คนหนึ่งเล่าให้ฟัง หลังจากที่กอล์ฟ-ภรณ์ทิพย์ และแบงค์-ปติวัฒน์ ถูกจับกุมและดำเนินคดีด้วยมาตรา 112 ในฐานะผู้กำกับละครและนักแสดงตามลำดับ ทั้งสองคนไม่ได้รับสิทธิประกันตัวระหว่างการสอบสวนและพิจารณาคดี ก่อนถูกศาลพิพากษาให้จำคุก 5 ปี แต่ลดโทษเหลือ 2 ปี 6 เดือน เ

  ภาพลักษณ์ของนักโทษคดี112 ที่คนส่วนหนึ่งในสังคมมักจินตนาการถึงคือ “ฮาร์ดคอร์เสื้อแดง” หรือ “ขบวนล้มเจ้า” ภาพลักษณ์เช่นนี้ทำให้หลายคนเลือกมองประเด็นในคดีมาตรา 112 ไปตามแนวความคิดของฝักฝ่ายการเมืองที่ตนเองสังกัด ทั้งที่นักโทษคดี112 ที่กล้ายืนยันว่ารักและเทิดทูนพระมหากษัตริย์ และไม่ใช่คนที่สนใจหรือเคลื่อนไหวทางการเมือง ไม่ได้มีแค่ “อากง” เพียงคนเดียว 

เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม 2557 คณะรักษาความสงบแห่งชาติ ออกประกาศ คสช. ฉบับที่ 37/2557 กำหนดให้การพิจารณาคดีในหมวดความมั่นคง และคดีความผิดฐานฝ่าฝืนประกาศและคำสั่ง ของคสช.

การหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์เป็นข้ออ้างที่นำมาสู่ความความขัดแย้งและความรุนแรงทางการเมือง และยังเป็นเหตุผลหลักของการทำรัฐประหารเกือบทุกครั้งในประวัติศาสตร์การเมืองไทย หลังการรัฐประหารในปี 2549 และการปราบปรามการชุมนุมของเสื้อแดงในปี 2553 ตัวเลขคดีตามมาตรา 112 เพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดด แม้ในยุครัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งตัวเลขจะไม่ได้พุ่งสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่คดีความที่ดำเนินอยู่แล้วก็เดินหน้าฟ้องร้องกันเรื่อยมา การรัฐประหารในวันที่ 22 พฤษภาคม 2557 แม้คณะรัฐประหารจะไม่ได้อ้างเรื่องการหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์อย่างออกหน้าออกตาเหมือนเคย แต่ก็คาดหมาย

ร่างกฎหมายส่งเสริมโอกาสและความเสมอภาคระหว่างเพศฉบับประชาชนร่างขึ้นโดยเครือข่ายผู้หญิงเพื่อความก้าวหน้าและสันติภาพ ด้วยการระดมความเห็นจากกลุ่มผู้หญิงภูมิภาคต่างๆ ประกอบกับศึกษาแนวทางกฎหมายความเสมอภาคระหว่างเพศในต่างประเทศ เช่น เวียดนาม สเปน และฟิลิปปินส์ และปรับแก้ไขโดยผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมายและสิทธิมนุษยชน จนกระทั่งเสร็จสมบูรณ์ในเดือนธันวาคม 2553 และเริ่มรณรงค์กับเครือข่ายต่างๆ เพื่อรวบรวมรายชื่อเสนอกฎหมายจากภาคประชาชน

16 ปีที่ผ่านมา มีผู้หญิงที่ผ่านการเลือกตั้งเป็นสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) เพียงแค่ร้อยละ 6-11 แม้จะไม่มีข้อห้ามสำหรับผู้หญิงในการลงเลือกตั้ง แต่ก็พบว่าสนามการเมืองระดับท้องถิ่นมีสมาชิกส่วนใหญ่เป็นผู้ชาย ขณะที่หลายกลุ่มเชื่อว่า การมีตัวแทนชุมชนที่มีความหลากหลายของเพศจะช่วยสะท้อนปัญหาและความต้องการได้หลากหลายกว่า