กฎหมายลูก

สาระสำคัญของร่างกฎหมายลูกศาลรัฐธรรมนูญ หลายอย่างก็ยังคงเหมือนเดิม แต่ส่วนที่เปลี่ยนแปลงไปก็คือ ที่มาของคณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ​ แต่สิ่งที่น่าสนใจคือ ให้ศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจในการให้คำปรึกษาเพื่อยุติข้อโต้แย้งระหว่างองค์กรตามรัฐธรรมนูญ การยื่นฟ้องร้องต่อศาลได้โดยตรง และเพิ่มบทบัญญัติห้ามละเมิดอำนาจศาล ห้ามวิจารณ์ศาลรัฐธรรมนูญ

พ.ร.ป.พรรคการเมืองฯ คือหนึ่งในสี่กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญที่จะนำประเทศไปสู่การเลือกตั้ง สาระสำคัญคือ การกำหนดสิ่งที่พรรคการเมืองต้องทำก่อนไปสู่การเลือกตั้ง โดยกฎหมายจะกำหนดหลักเกณฑ์และขั้นตอนการจัดตั้งพรรคการเมือง การหาสมาชิกพรรค การหาเสียงเลือกตั้ง และบทบาทของกกต. กับศาลรัฐธรรมนูญ   

แม้คำพิพากษาคดีจำนำข้าวจะยังไม่สะท้อนภาพการแทรกแซงการดำเนินนโยบายของรัฐบาลโดยองค์กรตุลาการอย่างเด่นชัด แต่ก็น่าตั้งข้อสังเกตว่า คดีดังกล่าวจะกลายเป็นบรรทัดฐานสำหรับลงโทษรัฐบาลที่ดำเนินนโยบายที่ถูกกล่าวหาว่าใช้นโยบาย 'ประชานิยม' หรือไม่ โดยเฉพาะในยุคที่รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ให้อำนาจองค์กรอิสระในการจับตารัฐบาลชุดหน้าอย่างเข้มข้น

ก่อนจะไปสู่การเลือกตั้ง สิ่งสำคัญก็คือ การสำรวจดูว่า ใครกันที่จะมาทำเป็นหน้าที่กรรมการ ทั้งนี้ จากการสำรวจ พ.ร.ป.ว่าด้วยคณะกรรมการการเลือกตั้ง พบว่า ขนาดของ กกต.ใหญ่ขึ้น เพราะจำนวนกรรมการกกต.ที่เพิ่มขึ้นจากเดิม นอกจากนี้ กฎหมายยังเพิ่มกลไกใหม่ๆ เข้าไปอีก อย่างเช่น ผู้ตรวจการเลือกตั้ง แถมยังมีอำนาจระงับการเลือกตั้ง รวมถึงเพิกถอนสิทธิรับเลือกตั้งชั่วคราวได้อีก

13 กรกฎาคม 2560 สนช. มีมติเห็นชอบกฎหมายลูก กกต.  ด้วยคะแนนเสียงท้วมท้น ภายหลังมีการตั้งกรรมาธิการวิสามัญร่วม 3 ฝ่าย เพราะ กกต. ไม่เห็นด้วยกับร่างกฎหมายลูกที่สนช. ได้เห็นชอบไปก่อนหน้านี้ แต่ทว่า สนช. ก็ไม่ได้ปรับแก้ตามที่ กกต. ให้ความเห็นไว้แต่อย่างใด ทั้งนี้ ประเด็นกฎหมายที่กกต. ไม่เห็นด้วยล้วนเกี่ยวกับการตัดอำนาจของกกต. ในการจัดการเลือกตั้ง การเพิ่มคุณสมบัติของกกต. ให้เข้มข้นมากขึ้น รวมไปถึงการเซ็ตซีโร่หรือโละกกต.ชุดปัจจุบันออก 

องค์กรสิทธิมนุษยชน 86 แห่ง และคนทำงานภาคประชาสังคม 71 รายชื่อ ร่วมกันออกจดหมายเปิดผนึกถึงประธาน สนช. และ กรธ. เรื่องการออกพ.ร.ป.ว่าด้วยคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ขอให้ยึดหลักการสนธิสัญญาปารีส ให้องค์กรมีความเป็นอิสระ เห็นด้วย "เซ็ตซีโร่"

ร่าง พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยคณะกรรมการการเลือกตั้ง พ.ศ. …. ที่ กรธ.ปรับปรุงล่าสุดเมื่อวันที่ 7 เมษายน 2560 มีสาระสำคัญบางส่วนที่แตกต่างไปจากกฎหมายเดิมอยู่พอสมควร ไม่ว่าจะเป็น จำนวนของคณะกรรมการการเลือกตั้ง โครงสร้างและรูปแบบการทำงาน รวมไปถึงสถานะของคณะกรรมการการเลือกตั้งชุดปัจจุบันหลังกฎหมายประกาศใช้