มาตรา 1

นักวิชาการชี้ แม้จะมีการเลือกตั้งผ่านมาหลายเดือน แต่สถานการณ์การเมืองกลับไม่มีวี่แววว่าจะดีขึ้น ทั้งการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพประชาชน และการจำกัดบทบาทของสถาบันทางการเมืองขัดขวางการพัฒนาประชาธิปไตย โดยเฉพาะ "กองทัพ" ยังทำได้ยาก ทั้งนี้ เนื่องมาจากกลไกที่ถูกวางไว้ในรัฐธรรมนูญ 2560 โดยเฉพะาวุฒิสภาแต่งตั้งที่มาจากการสรรหาคััดเลือกโดยคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ทำให้การแก้ไขกฎหมายและรัฐธรรมนูญเป็นเรื่องยาก

ในงานศึกษาทางวิชาการและความเห็นของนักวิชาการ อย่าง รศ.ดร.อนุสรณ์ อุณโณ คณบดีคณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และ ศ.ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ อดีตคณบดีคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ต่างเห็นตรงกันว่า โครงสร้างของรัฐมีผลต่อการรักษาไว้ซึ่งความหลากหลาย จึงจำเป็นต้องมีการจัดวางโครงสร้างเสียใหม่ แต่ทว่า "มาตรา 1" ของรัฐธรรมนูญก็ทำลายจินตนาการต่อรูปแบบโครงสร้างของรัฐที่เหมาะสมกับแต่ละพื้นที่

ส.ส. ฝ่ายค้าน นักวิชาการ และภาคประชาสังคมรวม 12 คน ถูก กอ.รมน. แจ้งความข้อหา“ยุยงปลุกปั่น” ป. อาญา ม. 116 จากงานเสวนา "พลวัตรแก้ปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ สู่นับหนึ่งรัฐธรรมนูญใหม่" จ. ปัตตานี ซึ่ง อ. ชลิตาพูดถึงการแก้มาตรา 1 ทั้งนี้ รัฐธรรมนูญปี 60 ห้ามแก้มาตรา 1 อยู่แล้ว แต่การเห็นต่างเป็นเสรีภาพการแสดงออก