ศาลรัฐธรรมนูญ

แม้ คสช. จะพยายามหาเทคนิคใหม่ๆ มาเลื่อนเลือกตั้งไปแล้วถึง 4 ครั้ง ไล่ตั้งแต่ แก้รัฐธรรมนูญชั่วคราวฯ 2557, คว่ำร่างรัฐธรรมนูญฉบับบวรศักดิ์แล้วร่างใหม่, แก้รัฐธรรมนูญชั่วคราวตามที่พระมหากษัตริย์พระราชทานข้อสังเกต จนมาถึงขยายเวลาบังคับใช้กฎหมาย ส.ส. ออกไปอีก 90 วัน และล่าสุดดูเหมือน คสช. จะพบเทคนิคใหม่ โดยให้ สภานิติบัญญัติแห่งชาติ หรือ สนช. ยื่นศาลรัฐธรรมนูญตีความร่างกฎหมายลูก ส.ว.

หลังประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 สิ่งที่น่าสนใจอย่างหนึ่งในรัฐธรรมนูญฉบับนี้ตั้งแต่ก่อนลงประชามติรับร่างรัฐธรรมนูญคือเรื่อง การร้องตรงต่อศาลรัฐธรรมนูญของผู้ถูกละเมิดสิทธิเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญ แต่หลังจากประกาศใช้ศาลรัฐธรรมนูญยังไม่มีคำสั่งรับคำร้องโดยตรงจากผู้ถูกละเมิด จึงชวนมาดูเหตุผลกันว่าเหตุใดบ้างที่ศาลรัฐธรรมนูญจึงไม่รับคำร้องของประชาชน

สาระสำคัญของร่างกฎหมายลูกศาลรัฐธรรมนูญ หลายอย่างก็ยังคงเหมือนเดิม แต่ส่วนที่เปลี่ยนแปลงไปก็คือ ที่มาของคณะตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ​ แต่สิ่งที่น่าสนใจคือ ให้ศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจในการให้คำปรึกษาเพื่อยุติข้อโต้แย้งระหว่างองค์กรตามรัฐธรรมนูญ การยื่นฟ้องร้องต่อศาลได้โดยตรง และเพิ่มบทบัญญัติห้ามละเมิดอำนาจศาล ห้ามวิจารณ์ศาลรัฐธรรมนูญ

รัฐธรรมนูญ 2560 กำหนดให้ศาลรัฐธรรมนูญและองค์กรอิสระ จัดทำ “ร่างมาตรฐานทางจริยธรรม” เพื่อบังคับใช้กับตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ผู้ดำรงตำแหน่งองค์กรอิสระ ส.ส. ส.ว.และคณะรัฐมนตรี ขณะนี้ร่างแรกเสร็จและเผยแพร่แล้ว กำลังเข้าสู่ขั้นตอนการรับฟังความคิดเห็น

ชำแหละคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 28/2557 แยกเป็น 6 ประเด็นตามคำร้องของผู้ตรวจการแผ่นดิน แจกแจงความเห็นของกกต.และรัฐบาลประกอบ พร้อมวิเคราะห์สไตล์รัฐศาสตร์+นิติศาสตร์ คำวินิจฉัย ชอบ-ไม่ชอบอย่างไร

ขบวนการ “ตุลาการภิวัฒน์” ขององค์กรอิสระยังเดินเกมส์อย่างต่อเนื่อง ล่าสุดการที่ศาลรัฐธรรมนูญตัดสินให้การเลือกตั้งเป็นโมฆะ นำมาซึ่งข้อสงสัย ว่าการตัดสินครั้งนี้ตั้งอยู่บนฐานความถูกต้องทางกฎหมายหรือความเชื่อทางการเมือง iLaw ขอทำหน้าที่พลเมืองดีของระบอบประชาธิปไตย เป็นส่วนหนึ่งที่จะตรวจสอบถ่วงดุลอำนาจต่างๆ อย่างศาลรัฐธรรมนูญและผู้ตรวจการแผ่นดิน

อีกวิธีที่ประชาชนอาจใช้เพื่อเปลี่ยนแปลงกฎหมาย คือการส่งเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญตีความว่ากฎหมายใดละเมิดสิทธิตามรัฐธรรมนูญหรือไม่ และนาทีนี้กฎหมายควบคุมเสรีภาพการแสดงออก 3 ฉบับยังรอคำชี้ขาดของศาลรัฐธรรมนูญอยู่